خبرنگاران ضربه های سنگین کرونا بر اقتصاد عربستان - وبلاگ کاتالوگ

به گزارش وبلاگ کاتالوگ، تهران- خبرنگاران- آنالیز شاخص ها نشان می دهد، شیوع ویروس کرونا اقتصاد عربستان را در شرایط ناگواری قرار داده و ریاض را مجبور نموده است تا راه ریاضت مالی در پیش گیرد. از نگاه تحلیلگران، ادامه این شرایط می تواند محاسبات مالی و سیاسی سردمداران سعودی را به هم بریزد.

به گزارش روز سه شنبه وبلاگ کاتالوگ، عربستان سعودی به عنوان بزرگترین صادرنماینده نفت دنیا، پس از شیوع بیماری کوید 19 با رکود عمیق مالی روبرو شده است. تقاضای دنیای نفت خام کاهش یافته و اقدامات برای مهار ویروس کرونا به فعالیت -های داخلی آسیب رسانده است. این شرایط سبب شده، بسیاری از کارشناسان بر این باور باشند که بحران کرونا و افزایش مالیات ها و تصمیم های دیگر که به زیان شهروندان است، دولتمردان عربستان را با چالش روبرو خواهد نمود.

تحمیل هزینه های سنگین کرونا بر اقتصاد عربستان

با کاهش قیمت نفت و گسترش شیوع کرونا، اکنون اقتصاد عربستان با رکود روبرو است. چالش های مالی ناشی از شیوع ویروس کرونا، قطع شدن درآمدهای ارزی حاصل از سفر حجاج و جنگ نفتی عربستان با روسیه سبب شده است ریاض برای جبران کسری بودجه خود به سیاست ریاضت مالی روی آورد.

اندیشکده صدی آمریکا نوشت: کاهش بهای نفت و شیوع بیماری کوید 19، ضربه های سنگینی به اقتصاد عربستان وارد نموده است. شیوع بیماری کرونا سبب کاهش بهای نفت و وارد شدن زیان های بیشماری به بخش های غیر نفتی شده است که عربستان با هدف تنوع بخشی به اقتصاد خود برای توسعه آنها کوشش می کرد. این بحران ها ادامه اقتصاد رانتی را در معرض آزمون قرار داده و این کشور را به سوی ریاضت مالی بی سابقه سوق داده است. طرح چشم انداز 2030 عربستان که اساس کار محمد بن سلمان ولیعهد عربستان برای ایجاد تحول در عربستان را تشکیل می دهد در بیشتر بخش ها به حالت تعلیق درآمده است. درآمدهای شرکت نفتی آرامکو هم در چهار ماه نخست سال جاری با کاهش 25 درصدی روبرو شده است. گزارش های صندوق بین المللی پول نشان می دهد عربستان برای تنظیم یک بودجه متوازن احتیاج به فروش نفت به قیمت 76 دلار دارد. این در حالی است بهای نفت پایین تر از این رقم است.

روزنامه العرب چاپ لندن نوشت: بزرگترین صادر نماینده نفت در دنیا پس از شیوع ویروس کرونا و کاهش تقاضا برای خرید نفت با رکود مالی روبرو است. اقتصاد عربستان در سه ماه دوم سال جاری با رکود 7 درصدی روبرو است. این موضوع نشان می دهد که پیامدهای شیوع ویروس کرونا بر بخش های نفتی و غیرنفتی عربستان بسیار سنگین است. میانگین بیکاری هم در این کشور به رقم 15.4 درصد رسیده است. بخش های غیر نفتی که محور اصلی طرح چشم انداز 2030 عربستان با هدف تنوع بخشی به اقتصاد و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی بود نیز با رکود 8.2 درصد روبرو شده است. این کشور مالیات بر ارزش افزوده را سه برابر کرد و تا رقم 15 درصد بالا برد تا بتواند خزانه خود را که به دلیل کاهش قیمت نفت خالی شده است، تقویت کند.

در بخشی از گزارش روزنامه عربی 21 مصر آمده است که عربستان در سه ماه نیمه دوم سال جاری به دلیل کاهش بهای نفت با کمبود بودجه 29.12 میلیارد دلاری روبرو شده است. عربستان برای مقابله با این رکود اقداماتی چون مالیات بر ارزش افزوده را افزایش داده است.

شبکه الجزیره قطرنیز نوشت: عربستان برای پیش برد طرح چشم انداز 2030 بر روی بخش گردشگری و برگزاری مراسم حج و زیات حساب ویژه ای باز نموده بود. این در حالی است در نتیجه شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مراسم حج، عربستان 28 میلیارد دلار در این زمینه زیان نموده است.

آینده تاریک بن سلمان و طرح چشم انداز عربستان زیر سایه کرونا

بسیاری از کارشناسان پیش بینی نموده اند که ادامه بحران کرونا بیش از همه باعث کُند و تعطیلی طرح چشم انداز عربستان موسوم به 2030 خواهد شد. تحت تاثیرقرار دریافت طرح موسوم به چشم انداز 2030 که در واقع بیانگر بلندپروازی های بن سلمان برای ایجاد تنوع بخشی در اقتصاد عربستان و کاستن از وابستگی به فروش نفت است می تواند پیامدهای ناگواری را برای اقتصاد بیمار عربستان و آینده خود وی به دنبال داشته باشد.

به نوشته شبکه خبری الجزیره قطر، مصطفی عبدالسلام کارشناس مسائل مالی گفت: دیگر سعودی ها از طرح 2030 و طرح بن سلمان مثل طرح نیوم سخن به میان نمی آورند. زیرا این طرح ها به دلیل کاهش درآمدها متوقف شده است و تنها هم و غم آنها چگونگی سپری کردن این مرحله با کمترین هزینه است.

به نوشته الجزیره، خالد الخاطر کارشناس مسائل مالی قطری هم هشدار داد که به دلیل کاهش بهای نفت، عربستان با چالش های مالی بزرگی روبرو خواهد شدو به دنبال آن آثار سیاسی این موضوع هم آشکار خواهد شد. ادامه کاهش بهای نفت، طرح تنوع بخشی اقتصاد عربستان را که بن سلمان آینده سیاسی خود را به آن گره زده است با فشار سختی روبرو خواهد نمود. به تعویق انداختن و لغو این طرح، اعتماد سرمایه گذاران به عربستان را از بین خواهد برد و شاید نارضایتی مردمی را به دنبال داشته باشد. کاهش بهای نفت و ارزش سهام شرکت آرامکو در کنار افزایش بی اعتمادی ها، بی ثباتی ها، رکودها و شکست ها و فروپاشی اقتصاد، شرایط بن سلمان را در شرایط شنماینده ای قرار خواهد داد و آینده سیاسی وی را با تهدید روبرو خواهد نمود و صندلی مخالفان وی تقویت خواهد نمود.

روزنامه العربی الجدید چاپ لندن در بخشی از گزارش خود به قلم احمد ذکر الله تحلیلگر مسائل مالی، مشکل اقتصاد عربستان را تنها در شیوع ویروس کرونا نمی داند. او می گوید مشکل اصلی اقتصاد عربستان ناشی از خلا ساختاری است که طی 5 دهه گذشته در اقتصاد رانتی عربستان شکل گرفته است. یک روابط مالی پدرانه بین نظام و شهروندان شکل گرفته است که در آن درآمدهای رانتی در ایجاد اقتصاد فراوری محور متکی بر مهارت ها و دانش به کار گرفته نمی گردد. بلکه این درآمدها برای شکل گیری طبقه طرفدار نظام مورد استفاده قرار می گیرد تا در برابر استبدادگری های نظام سکوت اختیار نمایند و در برابر آن به سهم خود از رانت ها دست یابند. نظام رانتی عربستان روابط خود را با شهروندان بر اساس توزیع رانت در مقابله طرفداری از نظام راسخ نموده است. این سیاست سازوکارهای محاکمه متقابل را تضعیف نموده و سبب از بین رفتن سازوکارهای محاکمه و کنترل لازم در تنظیم روابط بین مراکر سیاسی و مالی شده است. این موضوع به فساد و استبدادی منجر شده است که هرگونه ابتکار عمل برای اصلاح اقتصاد را نابود می نماید. هنگامی که طرح چشم انداز 2030 هم مطرح شد در این طرح به طور کلی اصلاحات سیاسی به عنوان مهمترین ابزار زیرساخت مالی نادیده گرفته شد. با این توصیف موفقیت اقتصاد عربستان در عبور از بحران کنونی در افزایش بهای نفت و فراوری داروی بیماری کرونا نیست، بلکه این موفقیت در گرو ماهیت برخورد سیاسی با بحران ها است و با ادامه سیاست های استبدادی کنونی که پیش بینی می گردد در آینده شدت بیشتری به خود بگیرد شرایط ناگوارتری در انتظار عربستان خواهد بود.